|
ŞIRNAK İLİ HAKKINDA BİLGİLER |
SİLOPİ
Tarih ve Coğrafya
Silopi İlçesi M.Ö.Ninova yani Musul şehrine
bağlı bir yerleşim merkezi idi. Eski kavimlerden
Asurlular’ın bu bölgede kaldıkları,çevrede
bulunan kalıntılardan anlaşılmaktadır.İlçeye
bağlı Yankale Mezrasında,bu kavime ait kale
kalıntıların mevcuttur. Söylentilere göre İlçe
içerisinde ,Kavallı,Buğdaylı Köyleri ile Yankale
Mezrasında bulunan tepelerin insan gücü ile
yığma bir şekilde yapılmıştır.Tepeler
incelendiğinde bu rivayetin doğruluğu
anlaşılmaktadır.Bu tepeler Asurlular döneminde
birer haber alma-verme aracı olarak kullanıldığı
bilinmektedir. Asurlulardan sonra bölgenin
hakimiyeti tamamen Sasaniler’in eline geçmiştir.
Daha sonraları ise adı geçen bölgenin Doğu Roma
İmparatorluğu’nun idaresi altında yer almıştır.
Doğu Roma İmparatorluğu zamanında kalma
kalıntılar halen Derebaşı köyü sınırları
içerisinde bulunmaktadır.İslam tarihine
bakıldığında,bölge hakimiyeti H.Ömer zamanında
bölge hakimiyeti tamamen Müslümanlara geçmiştir.
Daha sonra Büyük Selçuklu Devletinin Anadolu’ya
hakimiyeti sırasında Doğu, Güneydoğu, Kuzey
Suriye, Musul, Kerkük bölgelerinde Büyük
Selçuklu Devleti’ne bağlı Atabeyliklerin
kurulduğu ve bu beyliklerden ZENGİN ailesinin
Beyliği İlçemizin hakimiyetini ele
geçirmiştir.1180 yılında Elcezire
Atabeyliklerinden Muazzuddin Sencer Şah Bin 11.
Gazi tarafından ele geçirmiştir.Anlaşıldığına
göre bu bölgede hüküm sürdüğü sıralarda İlçemize
bağlı Görümlü Beldesinde bir Camii yaptırdığı
eski camiden kalan kalıntılardan anlaşılmıştır.
Daha sonra M.S 960-1040 yılları arasında
Büveyoğulları bu bölgeyi ele geçirmişlerdir.Büveyoğullarına
ait bir Camii bir medrese kalıntıları halen
İlçemize bağlı Birlik köyü sınırları içerisinde
mevcuttur. Büveyoğullarından sonra hakimiyet
Cizre Emirlikleri’nin eline geçmiştir.Cizre
Emirlikleri kendi aralarında üç kola
ayrılmışlardır. 1) Cizre, 2)Finik, 3) Gurkil
Cizre Beyi olan Hacı Bedran,İlçemiz hakimiyetini
ele geçirmiştir.Hacı Bedran Beyin ölümünden
sonra şimdiki Silopi Ovası’nın idare ve yönetimi
oğlu Süleyman’a verildiği söylenmektedir.O
Zamanlar Silopi Ovası’nın adı “Silonun Ovası”
olarak geçerdi.İlçemiz Silopi adını buradan
almaktadır.Belli bir süre Cizre’ye bağlı olan
bir nahiye olarak kalmıştır.1960 yılında (1
Nisan 1960) İlçe olarak kabul edilmiştir.
Silopi ve Çevresinde iki farklı yeryüzü şekline
sahiptir.İlçenin kuzeyi,kuzeybatısı ve kuzey
doğusu dağlık bir yapı oluşturmaktadır.Dağlık
kesim kuzeyden güneye doğru inildikçe düz bir
yapıya dönüşür ve güneyde geniş Silopi Ovası
uzanır.Silopi Ovası Türkiye Irak sınırına
yaklaştıkça alçalır ve Dicle nehri ile Habur
Çayı’nın birleştiği noktada en düşük seviyeye
erişir.Cudi Dağı Silopi’nın kuzeyini tümü ile
kaplamaktadır. Cudi Dağ’ındaki yaşlı tortullar
güneye doğru daha genç oluşumlar üzerine
yüklenmiştir.Cudi Dağı’nın en yüksek noktası
2.114 metre olup,Silopi Ovası’na egemen bir
konumdadır.Silopi orman ve ağaç yönünden oldukça
zayıftır.İklimin etkisi ile bol miktarda zakkum
ağaçlarına rastlanır.Silopi İlçesinde karasal
iklim görülür.Yazlar sıcak ve kurak,Kışlar ılık
ve yağışlıdır.Toprakların %65.09’u tarıma
elverişli topraklar olup,tarıma elverişsiz olan
sadece %14.7’dır.Platoların oranı ise
%20.21’dır.İlçe merkez ve köylerinde genellikle
Pamuk,Buğday,arpa,mercimek
yetiştirilmektedir.Sulak olan yerlerde ise bütün
meyve ve sebze yetiştirilebilir. Silopi
İlçesinin yüzölçümü 790 Km2 olup, güneybatısında
Suriye (20 Km), güneydoğusunda Irak (51 Km)
Devletleri ile batısında Cizre İlçesi (11 Km),
kuzeyinde Şırnak İli (33 Km) ve kuzeydoğusunda
Uludere İlçesi (11 Km) ile komşudur.
Nüfus
1990-1997 yılları arasında (7) yıllık sürede
nüfus artışı %36,6 iken 1997-2000 tarihleri
arasında (3) yıllık sürede nüfus artışı %23,3
olmuştur. İlçede yaşayan nüfusun % 45,5’i kadın,
%54,5’i de erkeklerden oluşuyor.
İdari Durum
Cizre İlçesine 1931 yılında Bucak olarak
bağlanan İlçemiz 1960 yılında Mardin’e bağlı bir
İlçe olarak idari taksimatta yerini almıştır. 18
Mayıs 1990 gün ve 20522 Sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile 16/05/1990
tarihinden itibaren yeni İl Şırnak’a
bağlanmıştır. İlçe Merkezinde Cudi, Barbaros,
Karşıyaka, Yeşiltepe, Şehit Harunboy, Ofis,
Dicle, Başak, Yenişehir, Cumhuriyet ve Nuh
Mahallesi ismiyle 11 mahalle vardır. Eskiden
İlçemizde 35 Köy ve 27 Mezradan oluşan bir idari
taksimat vardı. Şu anda İlçemizde 12 Köy ve 4
Mezra boş bulunmaktadır. İlçemizde 3 Belde, 23
Köy ve 15 Mezra doludur.
Sosyal Durum
Konut : İlçede konut tiplerini belirleyen temel
neden bölgenin coğrafi yapısından kaynaklanan
aşırı yaz sıcaklarıdır. Daha ziyade müstakil tek
katlı, çift katlı ve çok katlı binalar
mevcuttur. İlçe Merkezinde yaklaşık 6.500 konut
bulunmaktadır. İlçede Kamu Kurum ve
Kuruluşlarına ait 528 adet lojman bulunmaktadır.
Sosyal Yaşantı : İlçe Halkının sosyal yaşantısı
son zamanlarda ilerleme kaydedilmekle beraber
henüz istenilen seviyeye gelinememiştir. Ancak
düğün, taziye, askere uğurlama ve diğer
aktiviteler eski canlılığını korumaktadır.
Sosyal Tesisler : Kamuya ait Öğretmenevi, özel
kesime ait ise 4 halı saha, 3 yüzme havuzu, 6
otel, 1 stadyum, 1 YİBO kapalı spor salonu,
bilardo salonları ile 10’dan fazla Cafe ve
İnternet Cafe ile 1 halk kütüphanesi
bulunmaktadır.
İş ve Çalışma Hayatı : İlçede en önemli iş
sahası Habur Sınır Kapısından yapılan Mazot
Ticaretidir. Habur Sınır Kapısının İlçenin
çalışma hayatında çok önemli yeri vardır. Gerek
nakliye ve gerekse diğer iş kollarında İlçenin
ekonomik yönden kalkınmasında büyük katkısı
vardır. Buna bağlı olarak İlçede nakliye
sektöründe de büyük bir canlanma olmuştur.
İlçede orta ölçekte Sanayi Sitesi yapımı
bitirilip alt yapı çalışmaları devam
etmektedir.Bunun dışında ilçenin temel geçim
kaynakları tarım ve hayvancılıktır. İlçede
işsizlik oranı %50’dir.
Sağlık
İlçede 50 yatak kapasiteli Devlet Hastanesi ile
Merkezde 3 ve Beldelerde 3 olmak üzere toplam 6
Sağlık Ocağı ile sağlık hizmetleri
yürütülmektedir. Devlet Hastanesinde 1 Genel
Cerrah, 1 Dahiliye Uzmanı, 1 Kadın Doğum ve
Hastalıkları Uzmanı ve 1 Çocuk Uzmanı görev
yapmaktadır.
Eğitim ve Kültür
Silopi İlçesi M.Ö. (Ninoval) yani şimdiki Musul
Şehrine bağlı bir yerleşim birimi idi. Eski
kavimlerden Asurluların bu bölgede yaşadıkları;
çevredeki kalıntılardan anlaşılmaktadır. Bu
eserlerin en önemlileri İlçeye bağlı Yankale
Mezrasında kale kalıntılarıdır. Kavallı ve
Buğdaylı Köyleri ile Yankale Mezrasında bulunan
tepelerin insan gücü ile yığma şeklinde
yapılmıştır. Bu tepeler incelendiğinde Asurlular
döneminde haber alma ve haber verme işi için
kullanıldığı bilinmektedir. Asurlulardan sonra
bölge hakimiyeti Sasanilerin eline geçmiştir.
Silopi İlçesi tarihi çok eskiye dayanan zengin
bir kültüre sahiptir. Silopi çevresindeki
köylerde el tezgahlarında dokunan 'Şal Şapık'
denilen ve tiftikten dokunan kumaş; erkekler
için mahalli giyim kabul edilmektedir.
Kadınların giyimleri ise çok renkli ve
desenlidir. İlçemizin kendine özgü spor ve
oyunları vardır. Eskiden at yarışları ve
avcılığın çok büyük yeri olmasına rağmen
günümüzde eski canlılığını yitirmiştir.
İlçemizin kendine özgü yemekleri ; Dankut,
Kâri, Meyre, Kütlük, Maşik gibi yemeklerdir.
Düğünler çok canlı ve neşeli geçmektedir. Düğün
boyunca oyunlar oynanır, halaylar çekilir,
erkek-bayan karışık oynarlar. Sünnet düğünlerine
pek rastlanmaz.
1960 yılında İlçe olan Silopi’de sadece bir
ilkokul mevcut iken, 2004 yılı içinde merkezde
12 ilköğretim okulu, 1 yatılı ilköğretim okulu,
1 Anaokulu, 1 genel lise, 1 Endüstri Meslek
Lisesi ve 1 Kız Meslek Lisesi bulunmaktadır. 23
Köy ve Mezramızda da İlköğretim Okulu mevcuttur.
İlçenin Merkez ve Köylerinde toplam 19.498
Öğrenci İlköğretimlerde öğrenim görmektedir.
Eğitim ve öğretim her geçen gün gelişmektedir.
Merkez ve Köylerdeki halkımızın okur yazarlık
oranı yükselmekte, kültür gelişmektedir.
İlçemizde Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü
tarafından el sanatlarının geliştirilmesi için
merkez ve köylerimizdeki okuma yazma bilmeyen
bayan ve erkek vatandaşlarımıza okuma yazma
kursları açılmaktadır. Bugüne kadar 117 adet
okuma yazma kursu açılmıştır. Okuma yazma
kurslarına 217 bayan 424 erkek olmak üzere
toplam 641 kişi okuma yazma kursuna katılmıştır.
İlçemizde eğitim ve kültürün gelişmesi ve daha
iyi bir seviyeye gelmesi için yıl içinde
etkinlikler yapılmaktadır. Okullarımızın
hazırlamış oldukları gösteri, piyes, tiyatro ve
folklor çalışmaları yapılmakta ve halkımıza
sunulmaktadır. Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünün
el sanatları ile ilgili açmış olduğu sergilere
halkımız tarafından büyük ilgi gösterilmektedir.
İlçemizde okuma yazma bilmeyen bayanların oranı
% 40, erkekler ise bu oran % 25’tir. Okul
çağında olup ta okula gitmeyen çocuklarla ilgili
idari ve yasal tedbirlerin uygulanması
çerçevesinde köy ve mahalle muhtarları,
İlköğretim Okul Müdürleri ile toplantılar
yapılmış, çocuğunu okula göndermeyenler hakkında
gerek 5442 Sayılı Kanun, gerekse 227 Sayılı
İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile diğer mevzuatta
düzenlenmiş bulunan görevler eksiksiz olarak
yerine getirilmektedir. Bu çerçevede zorunlu
İlköğretim çağında olup ta ekonomik
yetersizlikler nedeniyle öğretime devam edemeyen
ailelerin çocukları tespit edilerek Sosyal
yardımlaşma ve Dayanışma Vakfımız imkanları
devreye sokulmaktadır. İlçemizin Merkez
İlköğretim Okulları ile Lisemizin folklor
ekipleri bulunmaktadır. Okullarımızın folklor
ekipleri Milli Bayramlarda, törenlerde, sosyal
faaliyetlerde gösterilerini sunmaktadırlar.
İlçemizin Silopi Lisesi futbol takımı ile tenis
takımı bulunmaktadır. İlçemizde bir adet halk
kütüphanesi ve bir adet matbaa bulunmaktadır.
Ekonomi
E-24 Karayolunun İlçeden geçmesi ve Habur Gümrük
Kapısının İlçede bulunması nakliyecilik
sektörünü güçlendirmiştir. Irak’a gıda karşılığı
mazot ticareti son yıllarda canlanmıştır. İlçe
Halkı genellikle geçimini bu yolla temin
etmektedir. İlçede halen 11.762 adet kamyon ve
TIR bulunmaktadır. Kuzey Irak'a giriş ve
çıkışların adil bir şekilde yapılması için
Irak’a gidiş için uygunluk belgesi alma işlemi
Silopi İlçe Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil Büro
Denetleme Amirliği bünyesinde kurulu bilgisayar
ortamından takip edilmektedir. 2 Eylül 1999
tarihinden itibaren TPIC Habur Akaryakıt
Depolama Tesislerinin faaliyete geçmesiyle
araçların getirdikleri mazot kayıt altına
alınmıştır. Ayrıca yaklaşık 110 kişi Tesislerde
istihdam edilmiştir. Ancak Eylül-2001 tarihinden
itibaren Irak’ta yeterli miktarda motorin temin
edilmediği için sınır ticareti kapsamında
yapılan motorin ticareti durmuştur. Bu nedenle
Kaymakamlık K.H.G.B. nezdinde TPIC’te çalışan
işçilerden bir miktar işten çıkartılmış halen
güvenlik ve diğer hizmetlerde çalışan 34 işçi
bulunmaktadır. İlçenin diğer önemli ekonomik
tesisleri arasında BOTAŞ tesislerinin yanında
bulunan özel sektöre ait iki üniteden oluşan 75
MegaWaat/saat güçüne sahip termik santralidir
Devletin en önemli yatırımlarından biri olan
Kerkük-Yumurtalık Boru Hattının 18 Km’si İlçeden
geçmektedir. İlçenin diğer önemli
yatırımlarından birisi de Aksu Kömür
Ocaklarıdır. Söz konusu kömür ocakları 2003
Mayıs ayı itibari ile faaliyete başlamış
ilçemizde kurulan kömür depolama ve nakliye
tesisi vasıtası ile günlük 1.000 ton kömür
işlenip iç piyasaya sürülmektedir. İlçede orta
ölçekte Sanayi Sitesinin yapımı tamamlanmıştır.
Küçük sermayeli müteşebbis faaliyetleri daha
ziyade nakliyecilik, oto tamirciliği,
kerestecilik ve diğer meslek kollarında
gelişmiştir.
İlçede Ticari Hayat oldukça gelişmiştir. Buna
paralel olarak inşaat sektöründe önemli
gelişmeler kaydedilmiştir. Halen İlçede Ziraat
Bankası, Halkbankası, Dışbank, Oyakbank, Deniz
Bankası, Garanti Bankası ve İş Bankasının birer
Şubeleri ile Akbank’ın bir ödeme bürosu
bulunmaktadır. Dicle, Hezil ve Nerdüş Irmakları
ile çevrili İlçemizde tarım potansiyeli çok
yüksektir. 827.858 Dönümlük toplan İlçe
sahasının 430.345 Dönümü tarım arazisi, 47.050
Dönümü çayır-mera, 342.430 Dönümlük alanı
ormanlık, 8.024 Dönümü tarıma elverişsiz
alandır. Mevcut tarım arazilerinden 210.845
Dönümü kuru tarım, 8.000 Dönümü sebzecilik,
8.000 Dönümü meyvecilik, 3.000 Dönümü kavaklık,
500 Dönümü ise bağlıktır. Pamuk ekim sahası
200.000 Dönüme çıkmıştır. 22.000 Dönüm sulama
kapasiteli Nerdüş Sol Sahil Sulama Şebekesine
Mayıs-2002 tarihi itibariyle su verilmeye
başlanmıştır. İlçemizde 2003 yılında 140.000
Dekar buğday, 90.000 dekar arpa, 5.000 dekar
kırmızı mercimek, 500 dekar susam, 140.000 dekar
pamuk, 10.000 dekar sebze ekimi yapılmış olup
ayrıca 6.000 dekar meyve bahçesi bulunmaktadır.
Ayrıca Kaymakamlık SYDV tarafından Görümlü’de 3
ve Çalışkan Beldesinde 2 olmak üzere toplam 5
adet sera kurulmuştur. 2003 yılında İlçede ilk
Tarımsal Kalkınma Kooperatifi kurulmuştur.
İlçemizde 5.200 büyükbaş ve 11.000 küçükbaş
hayvan bulunmaktadır. Hayvancılığı teşvik
amacıyla Kaymakamlığımız SYDV tarafından toplam
24 aileye 320 koyun ve 22 koç fakir çiftçilere
dağıtılmış ve bunlardan ilk yılda 106 adet kuzu
alınmıştır. İlçede orta ölçekte Sanayi Sitesinin
yapımı tamamlanmıştır. Küçük sermayeli
müteşebbis faaliyetleri daha ziyade
nakliyecilik, oto tamirciliği, kerestecilik ve
diğer meslek kollarında gelişmiştir.
Ulaştırma ve
Altyapı
Ülkemizi Ortadoğuya bağlayan önemli bir karayolu
olan E-24 Karayolu İlçemizden geçmekte ve Habur
Sınır Kapısına ulaşmaktadır. İlçemizin günlük
otobüs seferleriyle başta Ankara, İstanbul,
İzmir, Konya, Adana, Bursa, Samsun gibi büyük
şehirler olmak üzere hemen hemen Türkiye’nin her
yerine ulaşım rahatlıkla sağlanmaktadır.
İlçemizde 30 Km Devlet karayolu bulunmaktadır.
İlçemizde bulunan yerleşim birimlerinin toplam
yol uzunlukları 120 Km olup hepsi asfalttır.
Şırnak Valiliğince İlçemize bağlı bütün köy
yolları asfaltlanmış, çalışan iş makinalarının
akaryakıtları İl Özel İdare Müdürlüğü ile
Kaymakamlığımız Köylere Hizmet Götürme Birliği
tarafından karşılanmıştır. İlçe Merkezinin içme
suyu Görümlü Beldesi kaynağından cazibeli hatla
getirilmekte olup halen İlçeye yeterli içme suyu
verilmektedir. Artan nüfus göz önünde
bulundurulduğunda İlçe Merkezinde yeni su
kaynaklarına ihtiyaç vardır. İlçemize bağlı Köy
ve Mezralarının içme suları ŞIRGEV’in
finansmanıyla Köylere Hizmet Götürme Birliğince
yapılmıştır. İlçenin kanalizasyon inşaatı 1991
tarihinde başlanmış olup İller bankası
tarafından ihale edilen işin %80’i
tamamlanmıştır. İlçenin ek kanalizasyon
projeleri ile arıtma tesislerine ihtiyacı
vardır. İlçemiz entelkonnekter sisteme bağlı
olup Keban Hattından beslenmektedir. İlçe
Merkezinde 7.847 ve Köylerde 2.840 olmak üzere
toplam 10.647 abone vardır. İlçemizde 109 resmi
trafo, 381’i özel olmak üzere toplam 490 adet
trafo bulunmaktadır. İlçe PTT Merkez Müdürlüğü
1986 yılından beri yeni hizmet binasında hizmet
vermektedir. 7.168 hat kapasiteli S-12 santral
mevcuttur. 7.900 aboneye hizmet verilmektedir.
Şehir Merkezimizin telefon şebekesi 13.000
prensibal ve 26.400 lokal kapasitededir. Ayrıca
ilçemiz dahilinde Telekomünikasyon hizmetlerini
8 Köy santrali ve 4 KTS (Kablosuz telefon
sistemi) baz istasyonu ile hizmet verilmektedir.
Köy santrallerimize bağlı 2.000 çalışan abone
olup KTS İstasyonlarına bağlı 800 çalışan abone
bulunmaktadır.
|
|
|
Ziyaretçi Sayımız |
2337719 |
|